کاربرد منطق در تحلیل گزاره های اخلاق پزشکی

نویسندگان

امید آسمانی

داروساز، دانشجوی ph.d اخلاق پزشکی- گروه اخلاق و فلسفه ی سلامت، دانشگاه علوم پزشکی شیراز، ایران. (نویسنده مسؤول) فرزاد محمودیان

عضو هیأت علمی و معاون پژوهشی گروه اخلاق پزشکی و فلسفه ی سلامت، دانشگاه علوم پزشکی شیراز، ایران.

چکیده

زمینه: منطق، علم و ابزاری از نوع قاعده و قانون است و هدفش بازداشتن فکر از انحراف و گمراهی است. ارزش و اعتبار نتایج حاصل از فعالیت های فکری و علمی را می توان به کمک دستورها منطق تعیین کرد. اخلاق پزشکی به عنوان علمی که آمیزه ای از علوم انسانی و علوم تجربی است به این ابزارِ کارآمد نیازمند است تا بتواند محکم و استوار به ارائه ی تعاریف و استدلالات درست و منطقی بپردازد و از خطا های ناخواسته و نادانسته ای که گاه عوارض جبران ناپذیری دارند مصون بماند. در این مقاله تلاش شده است تا مخاطبان محترم از طریق آشنایی با علم منطق و شناخت مصادیق آن در اخلاق پزشکی، پیوند و ارتباط این دو مقوله با یکدیگر را ملاحظه نمایند. روش مطالعه: در این مطالعه ی انطباقی تلاش شده است تا با مرورِ اجمالی بعضی از مهم ترین مواد سازنده ی منطق (مانند مباحثِ الفاظ، کلیِ منطقی، قضایا، احکام، صناعات خمس، حجّت و استدلال)، نمونه هایی از مصادیق اخلاق پزشکیِ مرتبط با هر مبحث نیز آورده شود. یافته ها: ردپای منطق در بیشتر مباحث اخلاق پزشکی به صورت پنهان یا آشکار قابل جستجو و شناسایی است. اساسی ترین هدف مقالهیی حاضر شناساندنِ کاربرد و جایگاه حرفه ای علم منطق در اخلاق پزشکی بوده است؛ در این زمینه می توان ادعا کرد که شناختن مجهولات و به کار گرفتن معلومات در اخلاق پزشکی در سایهیی علم منطق، اطمینان بخش، همه پذیر و مصون از اشتباه خواهد بود. همچنین، معیاریهای متقنِ منطق در شناختن و به کار گرفتن صناعات خمس، ضمن منطقی کردن گفتار، نوشتار و رفتار فرد، می تواند قدرت تشخیص حق از باطل را نیز در او تقویت کند که خود در اخلاق پزشکی کاربرد بسیاری دارد. نتیجه گیری: زبان منطق می تواند زبان مشترک جوامع، دیدگاه ها و نگرش های متفاوت در اخلاق پزشکی باشد. ادبیات منطق، ادبیات عقل و اندیشه است و چون استعداد بر سر­میز نشاندن صاحبان اندیشه ها و نظریه های مغایر را دارد می تواند در ترسیم نقشه ی عملی و رفتاریِ یک نظام اخلاق پزشکیِ جهانی و بین المللی، مفید و مؤثر باشد؛ بنابراین شایسته است با نگاهی جدّی، در ایجاد پیوند و ارتباط این دو علم تلاش شود و نباید از به کار گیری کاربردی منطق در فرهنگ علمیِ اخلاق زیستی و اخلاق پزشکیِ جهانی غفلت نمود.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

گزاره های همیشه صادق نزد خونجی در منطق مرتبۀ دوم

افضل‌الدین خونجی، برای نخستین بار در تاریخ منطق، در میان گزاره‌های حقیقیه و خارجیه، گزاره‌های همیشه‌صادق و گزاره‌های همیشه‌کاذب را یافته است. این گزاره‌ها پیش از این در منطق مرتبۀ اول صورت‌بندی شده و مورد بررسی قرار گرفته‌اند و نشان داده شده است که صدق همیشگی این گزاره‌ها نیازمند پیش‌فرض «وجود فرضی معدومات» است. در این مقاله، این گزاره‌ها را در منطق مرتبۀ دوم بررسی کرده و نشان داده‌ایم که در ای...

متن کامل

تطبیق گزاره های اخلاق در متون اسلامی و متون حسابداری

تحقیقات انجام شده در حسابداری عمدتا به موضوعات جنبی پرداخته است. تحقیقات اندکی نیز به بررسی ریشه های اخلاقی حسابداری پرداخته اند. این تحقیق سعی بر برداشتن گامی جدید در زمینه اثبات فرض اخلاقی بودن حسابداری دارد. طبق آموزه های دینی، ملاک نهایی اخلاقی بودن، رعایت حقوق انسانها و رضایت خداوند می باشد. هر منشی که مقرب به خدا باشد، شاخص خوبی و فضیلت است. این تحقیق، در گام اول به معرفی گزاره های مشهور ...

متن کامل

منطق گزاره های داستانی

التزامات هستی شناختی منطق استاندارد، مشکلاتی در تحلیل گزاره های داستانی که حاوی هویّات خیالی و فاقد مدلول هستند، ایجاد می کند. با این حال وضعیت منطقی این گزاره ها به عنوان بخشی از زبان طبیعی، حائز اهمیت است و نمی توان از این مسئله چشم پوشی کرد که در زبان طبیعی، به هویات داستانی ارجاع داده می شود و گزاره های راجع به این هویّات، تصدیق یا تکذیب می شوند. در این مقاله سعی داریم با استفاده از چارچوب مف...

متن کامل

کمیت و کیفیت گزاره های شرطی متصله در منطق ابن سینا

ابن سینا برای اولین بار در تاریخ منطق کمیت و کیفیت گزاره های شرطی را به تفصیل بحث نموده است و در قالب زبان طبیعی به تبیین چگونگی اعتبار کلیت جزئیت و نیز تعیین جایگاه ایجاب و سلب در گزاره های شرطی پرداخته است هر چند وی در این تحلیلها به نکات و دقایق متعددی دست یافته است اما منطق معمول و موجه شرطی ها را در هم آمیخته که به دلیل برخی مواضع متضاد در آن سیستم صوری معینی درباره شرطی از آن قابل استخراج...

متن کامل

فازی کردن منطق های گزاره ای

در این پایان نامه منطق گزاره ای دلخواه را که شامل رابط های منطقی است را با افزودن دو عملگر یکتایی توسیع داده و منطق بدست آمده را l می نامیم و نشان می دهیم در این منطق قضایای اعتباری و کارسازی برقرار است .

15 صفحه اول

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
اخلاق پزشکی

جلد ۴، شماره ۱۲، صفحات ۵۵-۸۴

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023